Talent behouden begint met luisteren (niet met bonussen)
Je investeert maanden in het werven en inwerken van nieuwe collega’s. Ze draaien net lekker mee, en dan ligt daar ineens die ontslagbrief op je bureau. Weer iemand weg. Het voelt als water naar de zee dragen. Vooral in de bouw, techniek en zorg zie je het gebeuren: mensen komen, mensen gaan. We gooien er een salarisverhoging tegenaan, een leaseauto, een cursus. Maar we vergeten het belangrijkste. Mensen blijven niet door betere arbeidsvoorwaarden, ze blijven door betere gesprekken. In deze blog vertelt Liesbeth Swarts hoe Theater als Spiegel helpt om die belangrijke gesprekken te voeren voordat het te laat is.
Het probleem zit dieper dan je denkt
Duurzame inzetbaarheid klinkt als managementjargon, maar het gaat over iets fundamenteels: hoe zorg je dat mensen met plezier blijven werken? Niet alleen vandaag, maar ook over vijf jaar.
Medewerkers vertrekken omdat ze vastlopen, zich niet gezien voelen of geen perspectief zien. Het ergste? Vaak hadden ze het willen bespreken, maar durfden ze niet. Of ze probeerden het, maar niemand pakte hun signalen op.
Dit speelt vooral waar het werk fysiek zwaar is of de werkdruk hoog ligt. Neem de bouw. Jonge gasten komen binnen, krijgen aandacht tijdens hun inwerkperiode, en daarna? Dan verdwijnen ze vaak in de massa. Tot ze hun gereedschap inleveren en vertrekken naar een concurrent die wel vraagt: “Hoe gaat het echt met je?”
Het bouwbedrijf dat het anders aanpakte
Afgelopen zomer werkte ik met een bouwbedrijf dat dit patroon wilde doorbreken. “We investeren zoveel in nieuwe mensen, maar na twee jaar zijn ze weer weg.”
We pakten het anders aan. Geen cursus ‘effectief communiceren’. Geen PowerPoint over retentiebeleid. In plaats daarvan: Theater als Spiegel gecombineerd met jongleren.
Theater als Spiegel houdt mensen letterlijk een spiegel voor: wat gebeurt er in jouw gedrag, wat doet dat met anderen, en wat kun je morgen anders doen? Door situaties na te spelen met een trainingsacteur, zie je jezelf door de ogen van een ander.
De leidinggevenden gingen naar zichzelf kijken. Waarom werken mensen graag in mijn team? En belangrijker: welke signalen mis ik? Met een trainingsacteur speelden we situaties na. Die stille monteur die altijd zijn werk doet maar nooit iets zegt – wat speelt er bij hem? Die ambitieuze voorman die steeds meer taken op zich neemt – waarom doet hij dat?
Jongleren is de perfecte metafoor. Als je te veel ballen in de lucht houdt, vallen óf de ballen op de grond óf je valt zelf om. Als je nooit vraagt of iemand een bal van je over kan nemen, gaat het een keer mis.
De gesprekken die je niet voert kosten je je beste mensen
Wat deze leidinggevenden ontdekten was confronterend. Ze voerden wel functioneringsgesprekken, maar geen echte gesprekken. Ze vroegen “Hoe gaat het?”, maar wachtten het antwoord niet af. Ze zagen dat iemand overbelast was, maar dachten: “Hij zegt wel als het te veel wordt.”
Nieuws: mensen zeggen het niet. Ze houden zich groot. Vooral in masculiene sectoren waar kwetsbaarheid als zwakte gezien wordt.
Hier ligt de sleutel. Het gaat niet om grote HR-programma’s. Het gaat om die ene vraag: “Zit je nog op je plek?” En dan echt luisteren naar het antwoord.
Signalen herkennen voordat het te laat is
Na de sessie begonnen leidinggevenden anders te kijken. Ze zagen signalen die er altijd al waren:
- De medewerker die steeds vaker te laat komt
- De collega die niet meer mee luncht
- De vakman die vroeger ideeën aandroeg en nu zwijgt
Kleine signalen, grote gevolgen. Want achter elk signaal zit een verhaal.
Hoe voer je zo’n gesprek? Niet vanachter je bureau met een checklist. Maar tijdens een kop koffie, een wandeling over de bouwplaats.
Begin met: “Ik zie dat je de laatste tijd wat stiller bent. Klopt dat?” Geef ruimte voor stilte. Vraag door zonder te forceren. En het belangrijkste: doe er iets mee.
Investeren in blijvers, niet in vertrekkers
De impact? Leidinggevenden die deze aanpak gebruiken, zien het verschil. Medewerkers durven eerder aan te geven wat ze nodig hebben. Teams worden opener. En die signalen die je eerst miste? Die zie je nu wel.
Geen rocket science. Gewoon menselijke aandacht, op het juiste moment, op de juiste manier.
Wil je ook aan de slag met duurzame inzetbaarheid?
Kijk op CDIN.nl waar More Balls Than Most partner van is. Of bel ons voor een vrijblijvend gesprek over hoe Theater als Spiegel die cruciale gesprekken in jouw organisatie kan openen.
